Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri

Ayten Sürür:
Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri.
Ak Yayınları Türk Süsleme
Sanatları Serisi: 7, İstanbul 1983, 64 S.

[İsmail Engin] - Ayten Sürür'ün "Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri" adlı eseri, "Kısaltmalar" ve "Önsöz" dışında, dört bölüm ve "Sonsöz", "Notlar", "Bibliyografya" ile "İngilizce Özet"ten oluşuyor.

Eserinde, Türkiye'deki geleneksel kadın giyimine ve tarihine ana hatlarıyla değinen ve Ege Bölgesi'ndeki kadın giysilerini tanıtmayı amaçlayan yazar, "Giyim Kuşama İlişkin Genel Tanımlar" adını taşıyan ilk bölümde, giyimin tanımı, amacı ve Türkiye'de bir yaşam biçimi olarak giyim-kuşam üzerinde duruyor.

"Yaşam Biçimleri" başlığı altındaki ikinci bölümde, Türkiye'deki geleneksel yaşam biçimlerinin oluşumunu irdeleyen ve kentleşme-geleneksel yaşam arasındaki ilişkilerde değişime dikkat çeken Sürür, yarı göçebe yaşam biçimini sürdüren Türkmen ve Yörükleri örnekliyor; yerleşik yaşam biçimini seçen Tahtacıları konu ediniyor.

"Geleneksel Yaşamda Kadın ve Kadın Giyimi" başlığını verdiği üçüncü bölümde yazar, geleneksel yaşam biçimi örneğinde kadını ele alıyor; geleneksel kadın giyim biçimlerini oluşturan temel bölümleri kümelendiriyor.

Yazarın "Batı Anadoluda Geleneksel Yaşam Biçimlerine Göre Ege Yöresi Kadın Giyimi" başlığıyla ele aldığı eserin ana konusunda, kentleşme-geleneksel yaşam biçimi (göçebe, yarı göçebe ve köylü türü) arasındaki ilintilere ve değişime vurgu yapılıyor; kadın giyimi açıklanıyor. Bu bağlamda, kadın giyimini-giysisini oluşturan giysi parçalarının değişik türlerini gözler önüne seriliyor. Bu giysi parçalarında mekân ve zamana göre oluşan değişikliklere de değiniliyor; fonksiyonel açıdan bunun nedenleri açıklanıyor.

"Ege Bölgesi adın Kıyafetleri"nde kadın giysisinin aksesuvarları olan takıları da ele alan Ayten Sürür, yarı göçebe yaşam biçimini sürdüren Yörüklerde ve Türkmenlerde (genellikle de Tahtacılarda) günlük yaşama girerken, bununla bağlantılı olarak kadın giyimini irdeliyor. Ardından yerleşik yaşam biçimini seçen Tahtacıları konu edinen Sürür, bu tür yaşam biçimini sürdüren Tahtacılarda, gündelik yaşamdaki kadın ve kadın giyimini detaylandırıyor.

Genel bir değerlendirmenin yapıldığı "Sonsöz"ü, metin içinde zikredilen dipnotların açıklamalarından ibaret olan "Notlar" kısmı, eserde kullanılan kaynakların derli toplu genel dökümünün verildiği "Bibliyografya" ile İngilizce özet izliyor.

"Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri"nde ele alınan konularla ilgili bol bol renkli görsel malzeme kullanılıyor. [İsmail Engin]

Ayten Sürür: Ege Bölgesi Kadın Kıyafetleri. Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi: 7, İstanbul 1983, 64 S.