[İsmail Engin - @kanalkultur] Birleşmiş Milletler, 0 - 18 yaş arasında bulunan herkesi çocuk olarak kabul ediyor. Literatüre 'erken evlilik – early marriage' olarak geçen; on sekiz yaşının altında yapılan her evliliğe 'çocuk evliliği'; evlenen kıza da 'çocuk gelin' deniliyor. Türkiye’de genelde bu tür evlilikler, genellikle, dinî nikâha (imam nikâhı) dayanan evlilikler olarak ortaya çıkıyor.
Diren Çakmak, 'Türkiye'de Çocuk Gelinler' başlıklı makalesinde, Türkiye’de Medeni Kanun'un öngördüğü şekilde hakim kararıyla yapılmış olan erken evliliklerin oranının yüzde 15,5; çocuk gelin oranının yüzde 30 ilâ yüzde 35 arasında seyrettiğini ve en az en az yüzde 30,6 olduğunu belirtiyor.
Çocuk yaşta resmî nikâhla evlendirilen kızların oranı 2013 yılında yüzde 3
TUİK verilerine göre, çocuk yaşta resmî nikâhla evlendirilen kızların oranı 2013 yılında yüzde 3. Çocuk yaşta resmî nikâhla evlendirilen bu kızların (16-17 yaş grubu) 2013 yılında yüzde 69,9’u kendisinden 6 ve daha büyük yaşta bir erkek ile evlen(diril)miş. Çocuk gelinlerin yüzde 15,2’sinin ise eşi ile arasındaki yaş farkı, 11 ve daha yukarı yaş. Akdeniz, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu Bölgelerinde bu oran yaklaşık olarak yüzde 20. Yani 18 yaş altında evlenen her 5 kız çocuğundan birinin eşi ile arasındaki yaş farkı 11 yaştan fazla...
Türkiye'de çocuklara karşı işlenen cinsel istismar ve sömürü suçları son beş yılda yüzde 50 oranında arttı!
2014 yılından beri çocuklara karşı işlenen cinsel istismar suçları nedeniyle mahkemelerde verilen toplam mahkûmiyet kararı sayısının 13.968 olması karanlık bir tabloyu gözler önüne seriyor. Ayrıca mahkemelere ulaşmadan üstü kapatılan çocuk gelinler, damatlar, çocuk işçiler ve çocuk yoksulluğu vakaları da Türkiye’deki çocuk istismarının boyutunun düşünülenden çok daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.
Türkiye'de yaşayan çocukların korunması ve haklarının güvence altına alınması için gerekli çalışmaları yapmak amacıyla kurulan ve 20 farklı sivil toplum kuruluşundan oluşan Çocuk ve Haklarını Koruma Platformu, çocuklara karşı yapılan cinsel istismar ve sömürünün son beş yılda yüzde 50 oranında arttığını vurguluyor. Buna göre, 2014 yılından beri mahkemelerde verilen 13.968 mahkûmiyet kararı, çocuklara karşı işlenen cinsel istismar suçlarını içeriyor. Mahkemelere intikal etmeden üstü kapatılan çocuk gelinler, damatlar, çocuk işçiler ve çocuk yoksulluğu konusu da çocuk istismarının boyutlarının çok geniş alanlara yayıldığını gösteriyor.
Aile, Türk toplumunun temelidir; Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı, çocukları koruyucu tedbirleri almakla yükümlü kılınmıştır
Cinsel istismara uğrayan mağdur çocukların ergen olduklarında kuracakları aile hayatlarında, bu olumsuz etkiler devam ediyor...
Türkiye Cumhuriyeti Devleti Anayasa Mahkemesi, konuyla ilgili bir kararında; 'çocuğun cinsel istismarı suçunun öngörülmesi suretiyle öncelikle çocukların beden ve ruh sağlıklarının korunması amaçlanmakla birlikte, çocukların aile içindeki önemi ve konumları gözetildiğinde bu korumanın aynı zamanda ailenin korunması anlamını taşıdığı açıktır. Cinsel istismara uğrayan çocuklar açısından bu eylemin yaşam boyu sürecek etkileri gözetildiğinde, bu kişilerin eylem tarihi itibarıyla aile hayatlarının olumsuz etkileneceği gibi mağdur çocukların ergin olduklarında kuracakları aile hayatları yönünden de bu olumsuz etkilerin devam etmesi söz konusudur.' diyor.
Nitekim, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 'Türkiye’de Evlilik Tercihleri Nisan 2015' başlıklı çalışmada, konuyla ilgili olarak şunlar kaydediliyor:
'Uzmanların deneyimleri ve gözlemleri; bu tür evlilikler nedeniyle bireylerin çeşitli sağlık sorunları yaşadığı ve sosyal gelişim açısından da olumsuz etkilendikleri yönündedir. Sağlıkla ilgili sorunlar ve şikâyetler, erken evlenen kızlarda, evliliklerinin ilk yıllarında özellikle hamilelik ve doğum süreçlerinde ortaya çıkmaktadır. Bununla bilirlikte orta yaş dönemine yaklaşmış birçok kadında ortaya çıkan sağlık şikâyetlerinin izini bu kadınların yaptıkları erken yaştaki doğumlara kadar sürmek mümkün görünmektedir. Erken yaşta doğum yapma tecrübesinin kadınları hem fiziksel hem de ruhsal olarak olumsuz yönde etkilediği bilgisi doğrudan doğruya bu vakalarla çalışan uzmanlar tarafından dile getirilmektedir. Erken yaş evlilikleri kız çocuklarının sosyal gelişimine birçok yönden ket vurmaktadır. Erken evlilikler neticesi kızlar eğitim hayatından uzaklaşmakta ve bir anda fiziksel ve psikolojik açıdan hazırlıklı olmadığı sorumlulukları yüklenmek durumunda kalmaktadır. Bu deneyimlerin olumsuz sonuçları kimi zaman uzun yıllar sonra ruhsal sıkıntılar şeklinde de kendisini gösterebilmektedir. Erken yaş evliliklerinde kadına yönelik aile içi şiddet vakaları daha sık yaşanabilmektedir. Eşlerin yaşlarının birbirinden çok farklı olduğu durumda zaman içinde eşlerin birbirinden ve çevrelerinden beklentileri de farklılaşmaktadır.'
Avrupa örneği: Hollanda'da çocuk gelinler ve yanı sıra amca, hala, dayı ve teyze çocuğu evlilikleri artık yasak
BBC'de yer alan Yusuf Özkan'ın hazırladığı 'Çocuk gelinler ve akraba evliliği yasaklandı' başlıklı habere göre; Suriye'den Avrupa'ya göç, Hollanda'da evlenme yasasının değişmesine yol açmış. Bu bağlamda, Ortadoğu’dan Hollanda’ya gelenler arasında bilhassa Suriye'den 13-17 yaş arasında 34 çocuk gelinin mülteci olarak bulunması; kız çocuklarının hepsinin, aileleri tarafından kendilerinden yaşça büyük kişilerle zorla evlendirildiklerinin belirlenmesi sonucunda Hollanda Parlamentosu, 18 yaş altı çocuklarla ve akraba evliliklerini suç sayma kararı almış. Buna göre, artık 18 yaş altı evlilikler de Hollanda'da tanınmıyor. Keza, Hollanda'daki Türkiye kökenli göçmenler arasında da görülen akraba evlilikleri de yasaklandı. Amca, hala, dayı ve teyze çocuğu gibi yakın akrabalar arasındaki evlilikler geçersiz sayılacak. [İsmail Engin - @kanalkultur]
bkz. http://kanalkultur.blogspot.de/2016/04/kanayan-yara-cocuk-gelinler-ya-da-cocuk.html
Kaynaklar
BBC: Çocuk gelinler ve akraba evliliği yasaklandı,
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/12/151209_hollanda_cocuk_gelin
Çocuklara karşı işlenen cinsel istismar son beş yılda yüzde 50 oranında arttı,
http://www.ankahukuk.com/haber/gundem/%C3%A7ocuklara-kar%C5%9F%C4%B1-i%C5%9Flenen-cinsel-istismar-son-be%C5%9F-y%C4%B1lda-y%C3%BCzde-50-oran%C4%B1nda-artt%C4%B1-r154/
Çocukların Cinsel İstismarına İlişkin Kararların Basın Duyurusu, Basın Duyurusu No: GK 10/15, 11/12/2015
http://www.anayasa.gov.tr/icsayfalar/basin/kararlarailiskinbasinduyurulari/genelkurul/detay/10.html
Deniz Erdoğan: Türkiye'de Çocuk Gelinler Sorunu,
http://www.academia.edu/6459715/T%C3%BCrkiyede_%C3%87ocuk_Gelinler_Sorunu
Diren Çakmak: Türkiye'de Çocuk Gelinler,
http://www.umut.org.tr/UserFiles/Files/Document/document_DIREN%20CAKMAK.doc
T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü: Türkiye’de Evlilik Tercihleri Nisan 2015. Araştırma ve Politika Serisi 20, Ankara 2015: 68 - 69.
TUİK: Çocuk Gelinlere İlişkin Kamuoyu Duyurusu, No: 1, Tarih, 17.01.2014
TUİK: İstatistiklerle Çocuk, 2013,
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16054
TUİK: İstatistiklerle Çocuk / Statistics on Child 2014, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara 2015
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder